ชายที่จะเป็นพระพุทธเจ้าประสูติเป็นพระพุทธเจ้าเมื่อประมาณ 2,600 ปีก่อนเป็นเจ้าชายแห่งดินแดนเล็ก ๆ ใกล้กับชายแดนอินเดีย - เนปาล แม้ว่าเขาจะเติบโตมาด้วยความสบายใจอย่างวิเศษ มีสถานะเป็นชนชั้นสูง ไม่มีความพึงพอใจทางวัตถุใดๆ ที่จะสามารถสนองตอบลักษณะการสอบถามและปรัชญาของชายหนุ่มได้ เมื่ออายุได้ 29 ปี เขาออกจากวังและครอบครัวเพื่อค้นหาความหมายที่ลึกซึ้งยิ่งขึ้นในป่าอันเงียบสงบและภูเขาอันห่างไกลของอินเดียตะวันออกเฉียงเหนือ เขาศึกษาภายใต้ครูสอนศาสนาและนักปรัชญาที่ฉลาดที่สุดในยุคนั้น เรียนรู้ทุกสิ่งที่พวกเขามีให้ แต่เขาพบว่าไม่เพียงพอ ต่อจากนั้นก็ดิ้นรนตามลำพังด้วยวิถีแห่งการละสังขารตนเอง ปฏิบัตินั้นจนสุดโต่งของการบำเพ็ญตบะ แต่ก็ยังไม่เป็นผล
จากนั้นเมื่ออายุได้ 35 ปี ในคืนพระจันทร์เต็มดวงของเดือนพฤษภาคม ท่านนั่งอยู่ใต้กิ่งก้านของสิ่งที่เรียกว่าต้นโพธิ์ อยู่ในป่าอันเงียบสงบริมฝั่งแม่น้ำเนรัญชร และได้เจริญจิตในเบื้องลึกแต่ สว่างไสวการทำสมาธิที่เงียบสงบ ด้วยการใช้ความกระจ่างที่ไม่ธรรมดาของจิตใจเช่นนั้นด้วยพลังทะลุทะลวงอันแหลมคมที่เกิดจากสภาวะของความนิ่งลึกภายในใจ เขาจึงหันความสนใจไปสำรวจความหมายที่ซ่อนอยู่ของจิตใจ จักรวาล และชีวิต จึงได้ประสพการณ์ตรัสรู้อันสูงสุด นับแต่นั้นเป็นต้นมา ได้ชื่อว่าเป็นพระพุทธเจ้า การตรัสรู้ของพระองค์ประกอบด้วยการหยั่งรู้ที่ลึกซึ้งและครอบคลุมที่สุดเกี่ยวกับธรรมชาติของจิตใจและปรากฏการณ์ทั้งหมด การตรัสรู้นี้ไม่ใช่การเปีดเผยจากสัตภาวะบางอย่าง แต่เป็นการค้นพบโดยพระองค์เองและอาศัยระดับการทำสมาธิที่ลึกที่สุดและประสบการณ์ที่ชัดเจนที่สุดของจิตใจ หมายความว่าพระองค์ไม่อยู่ภายใต้ตัณหา ความมุ่งร้ายและความหลงผิดอีกต่อไป แต่ปราศจากพันธนาการของพวกเขา ได้บรรลุความดับสิ้นแห่งทุกข์ภายในทุกรูปแบบและได้มาซึ่งสันติสุขที่ไม่สั่นคลอน